PM Vishwakarma Yojana 2025 भारत सरकारने 17 सप्टेंबर 2023 रोजी प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना (PM Vishwakarma Yojana) सुरू केली. या योजनेचा उद्देश पारंपरिक कारीगर, हस्तकला करणारे, आणि लघु व्यवसाय करणारे लोक यांना आर्थिक मदत, प्रशिक्षण, आधुनिक साधने आणि डिजिटल सक्षमीकरण प्रदान करणे आहे. विशेषत: ज्या कारीगरांना त्यांच्या पारंपरिक कामाच्या सहाय्याने जीवन यापन करणे आवश्यक आहे, त्यांच्यासाठी या योजनेतून प्रचंड मदत मिळू शकते. या योजनेचा फायदा घेऊन अनेक कारीगर आपल्या व्यवसायाची वाढ करू शकतात आणि आर्थिकदृष्ट्या सशक्त बनू शकतात.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 म्हणजे काय? | What is PM Vishwakarma Yojana 2025?
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 विशेषत: पारंपरिक कारीगर आणि हस्तकला करणाऱ्या लोकांसाठी आहे. या योजनेचा उद्देश पारंपरिक व्यवसाय करणाऱ्या लोकांना आधुनिक तंत्रज्ञान, कौशल्यवृद्धी, डिजिटल व्यवहार, आणि आर्थिक मदत पुरवून त्यांचा व्यवसाय वृद्धीला मदत करणे आहे. याच्या माध्यमातून कारीगरांना त्यांच्या व्यवसायातील गुणवत्तेची वाढ होईल आणि ते आपले उत्पादन अधिक चांगल्या पद्धतीने विकू शकतील.
PM Vishwakarma Yojana योजनेत 18 प्रकारच्या पारंपरिक व्यवसायांचा समावेश आहे. यामध्ये सुतार, लोहार, कुंभार, शिंपी, चर्मकार, इत्यादी कारीगरांचा समावेश होतो. या योजनेला 2027-28 पर्यंत लागू करण्यात आले आहे. प्रत्येक कारीगराला योग्य प्रशिक्षण, टूल किट, कर्ज सुविधा आणि डिजिटल मदत मिळेल, जे त्याला त्याच्या व्यवसायाच्या वृद्धीसाठी मदत करतील.

प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 चे प्रमुख लाभ | Key Benefits of PM Vishwakarma Yojana 2025
1. कौशल्यवृद्धी आणि प्रशिक्षण | Skill Development and Training
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेच्या माध्यमातून कारीगरांना 5 ते 7 दिवसांचे बेसिक प्रशिक्षण आणि 15 दिवसांचे अॅडव्हान्स प्रशिक्षण दिले जाईल. हे प्रशिक्षण त्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर शिकवेल. तसेच, त्यांचे उत्पादन अधिक दर्जेदार बनवण्यासाठी मदत करेल. प्रशिक्षित होण्यासाठी कारीगरांना दररोज ₹500 स्टायपेंड मिळेल, जे त्यांच्या प्रशिक्षणाच्या कालावधीमध्ये मदत करेल.
उदाहरण: एका सुताराला त्याच्या व्यवसायातील नवीन तंत्रज्ञान शिकवले जाईल. या तंत्रज्ञानामुळे त्याचा कामाचा वेग आणि गुणवत्ता दोन्ही सुधारेल.
2. साधनसामग्री सहाय्य (Tool Kit) | Tool Kit Assistance
योजनेअंतर्गत कारीगरांना ₹15,000 चा टूल किट दिला जातो. या टूल किटमध्ये आवश्यक तंत्रज्ञान आणि उपकरणे असतात ज्यामुळे कारीगरांना व्यवसाय करतांना अधिक आराम आणि कार्यक्षमता मिळते. त्यांना पारंपरिक उपकरणांच्या बदल्यात आधुनिक उपकरणांची मदत मिळते.
उदाहरण: लोहारांना नवीन हत्यारे दिली जात असल्यास, त्यांची कार्यक्षमता आणि उत्पादन गुणवत्ता सुधारते, ज्यामुळे ते अधिक ग्राहक मिळवू शकतात.
3. बिनव्याजी कर्ज | Interest-Free Loan
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेमध्ये कारीगरांना ₹1,00,000 चे बिनव्याजी कर्ज दिले जाते, जे 18 महिन्यांसाठी परत करणे आवश्यक आहे. तसेच, दुसरे कर्ज ₹2,00,000 चे 30 महिन्यांसाठी उपलब्ध होईल. यामुळे कारीगरांना त्यांच्या व्यवसायात वापरण्यासाठी आवश्यक भांडवली रक्कम मिळेल, ज्यामुळे त्यांचा व्यवसाय वाढेल.
उदाहरण: जर एका कारीगराला त्याच्या व्यवसायासाठी नवीन उपकरणे खरेदी करायची असतील, तर त्याला कर्ज मिळवून त्याला आवश्यक साधनांसाठी पैसे मिळवता येतील.

4. डिजिटल साक्षरता | Digital Literacy
सध्या इंटरनेटचा वापर प्रत्येक क्षेत्रात वाढला आहे. या योजनेत कारीगरांना डिजिटल साक्षरतेचे प्रशिक्षण दिले जाते. त्यांना डिजिटल व्यवहार शिकवले जातात, ज्यामुळे ते ऑनलाइन पद्धतीने व्यापार करू शकतात. डिजिटल साक्षरतेचा वापर करणे व्यवसाय वृद्धीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
उदाहरण: एक कारीगर, जो पूर्वी फक्त बाजारात विक्री करत होता, तो आता ऑनलाइन विक्री सुद्धा करू शकतो. यामुळे त्याच्या व्यवसायाचा व्याप वाढतो.
5. रोजगार संधी | Employment Opportunities
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 कारीगरांना विविध रोजगार संधी उपलब्ध करून देते. यामध्ये त्यांना विविध बाजारपेठांमध्ये प्रवेश मिळवून दिला जातो, जेणेकरून त्यांचा व्यवसाय वाढू शकेल. यासाठी त्यांना ई-कॉमर्स साइट्सवर आपली उत्पादने विकायची मदत मिळते
विश्वकर्मा सिलाई मशीन योजना- PM Vishwakarma Yojana टेलरांसाठी अत्यंत महत्वाची योजना संपूर्ण मार्गदर्शन
पंतप्रधान विश्वकर्मा योजना अंतर्गत पारंपरिक कारागीर आणि शिल्पकारांना मदत करण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले जात आहेत. यामध्ये “विश्वकर्मा सिलाई मशीन योजना” हा एक महत्त्वाचा उपक्रम आहे, जो विशेषतः टेलरिंग व्यवसायाशी संबंधित लोकांसाठी फायदेशीर आहे. हा उपक्रम आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना स्वावलंबी बनवण्याच्या उद्देशाने राबवला जात आहे.
🟡🟢हे पण वाचा ✔ PM Kisan Yojana Apply Now अर्ज कसा करावा
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 साठी पात्रता निकष | Eligibility Criteria for Pradhan Mantri Vishwakarma Yojana 2025
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 साठी अर्ज करण्यासाठी काही पात्रता निकष आहेत. त्यात:
- अर्जदार भारतीय नागरिक असावा.
- अर्जदाराचे वय 18 वर्षे किंवा त्याहून अधिक असावे.
- तो पारंपरिक व्यवसाय करणारा असावा, जो हस्तकला किंवा इतर कारीगरी व्यवसाय करत असेल.
- अर्जदार असंघटित क्षेत्रात (Unorganized Sector) काम करणारा असावा.
- यापूर्वी अन्य सरकारी कर्ज योजना (PMEGP, Mudra Loan इत्यादी) प्राप्त न केलेला असावा
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 साठी अर्ज कसा करावा? | How to Apply for Pradhan Mantri Vishwakarma Yojana 2025?
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया सोपी आहे. अर्ज ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने केला जाऊ शकतो.
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया | PM Vishwakarma Yojana Online Apply
- अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन नोंदणी करा | Visit the Official Website PM Vishwakarma Yojana Login साठी अधिकृत वेबसाइट pmvishwakarma.gov.in वर जाऊन आपली नोंदणी करा.
- अर्ज फॉर्म भरा | Fill the Application Form “Register Now” किंवा “Artisan Registration” पर्यायावर क्लिक करा आणि अर्ज फॉर्म भरून सबमिट करा.
- आधार कार्ड आणि कागदपत्रे अपलोड करा | Upload Aadhaar Card and Documents आधार कार्ड, बँक तपशील, आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- OTP सत्यापन | OTP Verification आधार कार्डावर आधारित OTP येईल, तो सत्यापित करा.
- अर्ज सबमिट करा | Submit the Application अर्ज पूर्ण झाल्यानंतर, आपल्याला पुष्टीकरण मिळेल. अर्ज स्वीकृत झाल्यावर आपल्याला लाभ मिळवता येतील.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया (CSC Centers) | Offline Application Process (CSC Centers)
आपण आपल्या नजीकच्या CSC केंद्रावर जाऊन अर्ज करू शकता. CSC केंद्रावर अर्ज करताना बायोमेट्रिक पडताळणी केली जाईल.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 साठी आवश्यक कागदपत्रे | Required Documents for PM Vishwakarma Yojana 2025
- आधार कार्ड
- बँक खाते तपशील
- रेशन कार्ड
- पासपोर्ट साईझ फोटो
- व्यवसाय प्रमाणपत्र (जर लागू असेल)
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 ची अंतिम तारीख | Last Date for PM Vishwakarma Yojana 2025
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 2027-28 पर्यंत लागू राहील. तथापि, अर्ज करण्यासाठी अंतिम तारीख वेगवेगळी असू शकते, म्हणून अधिकृत वेबसाइट तपासणी करा.
FAQ (Frequently Asked Questions)
Q1: प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना काय आहे? | What is PM Vishwakarma Yojana?
- प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना एक सरकारी योजना आहे ज्याद्वारे पारंपरिक कारीगर, हस्तकला करणारे आणि लघु व्यवसाय करणाऱ्यांना आर्थिक सहाय्य, कौशल्य प्रशिक्षण, आधुनिक साधने, आणि डिजिटल व्यवहारास प्रोत्साहन देण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे.
Q2: अर्ज कसा करावा? | How to apply for PM Vishwakarma Yojana?
- अर्ज ऑनलाइन अधिकृत वेबसाइटवर किंवा आपल्या नजीकच्या CSC केंद्रावर जाऊन करू शकता.
Q3: योजनेसाठी कोण पात्र आहे? | Who is eligible for PM Vishwakarma Yojana?
- 18 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वय असलेले भारतीय नागरिक, पारंपरिक व्यवसाय करणारे कारीगर आणि हस्तकला करणारे.
Q4: योजनेसाठी कागदपत्रे कोणती आवश्यक आहेत? | What are the required documents for PM Vishwakarma Yojana?
- आधार कार्ड, बँक तपशील, फोटो, व्यवसाय प्रमाणपत्र आणि रेशन कार्ड.
Q5: पीएम विश्वकर्मा योजना 2025 ची अंतिम तारीख काय आहे? | What is the last date for PM Vishwakarma Yojana 2025?
- योजनेसाठी अंतिम तारीख वेगवेगळी असू शकते, म्हणून अधिकृत वेबसाइट तपासणी करा.
निष्कर्ष | Conclusion
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना 2025 पारंपरिक कारीगर, हस्तकला करणारे आणि छोटे व्यवसाय करणारे लोक यांच्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण संधी आहे. यामुळे त्यांना त्यांच्या व्यवसायाच्या वृद्धीसाठी आवश्यक असलेली साधने, प्रशिक्षण, आर्थिक सहाय्य, आणि डिजिटल साक्षरता मिळवता येईल. जर तुम्ही कारीगर किंवा हस्तकला करणारे असाल, तर या योजनेचा लाभ घेतला

मी तुषार भगत, मागील 3 वर्षांपासून महाराष्ट्रातील विविध शासकीय योजना, लाभ व माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचे काम करतोय. yojanawadi.com या वेबसाईटवर तुम्हाला सर्व योजना एका ठिकाणी, अगदी सोप्या भाषेत समजून घेता येतील — कारण तुमचा हक्काचा लाभ मिळवायला माहिती असणं गरजेचं आहे!