इंजिनिअरिंग-मेडिकल शिक्षणासाठी ₹60,000 ची बांधकाम कामगार शिष्यवृत्ती योजना-Engineering-Medical Free Scholarship– पात्रता काय?

जर तुम्ही बांधकाम क्षेत्रात काम करत असाल आणि तुमचं स्वप्न आहे की तुमच्या मुलांनी इंजिनिअरिंग किंवा मेडिकल शिक्षण घ्यावं, तर ही माहिती तुमच्यासाठी खूपच उपयोगी आहे.Engineering-Medical Scholarship म्हणजे फक्त सरकारी योजना नाही, तर कामगारांच्या कष्टांचं प्रत्यक्ष मान्यता आहे. महाराष्ट्र सरकार MAHABOCW (Maharashtra Building and Other Construction Workers Welfare Board) च्या माध्यमातून ही योजना राबवत आहे. ही योजना गरीब कामगारांच्या मुलांना उच्च शिक्षणात प्रवेश देण्यासाठी आर्थिक आधार देते. बांधकाम कामगारांच्या मुलांसाठी राज्य सरकारने खास शैक्षणिक योजना सुरू केली आहे. Engineering-Medical Scholarship अंतर्गत आता विद्यार्थ्यांना ₹60,000 पर्यंत आर्थिक मदत मिळते. ही शिष्यवृत्ती कोण पात्र आहे? अर्ज प्रक्रिया कशी आहे? आणि आवश्यक कागदपत्रे कोणती? हे सगळं आपण सविस्तर पाहूया.

इंजिनिअरिंग-मेडिकल शिक्षणासाठी बांधकाम कामगार शिष्यवृत्ती योजना काय आहे? Engineering-Medical Scholarship for Bandhkam Kamgar’s Child.

MAHABOCW (महाराष्ट्र बांधकाम कामगार कल्याण मंडळ) कडून ही योजना राबवली जाते. आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल बांधकाम कामगारांच्या मुलांना उच्च शिक्षणात संधी मिळावी.विद्यार्थ्यांना अडथळे न येता शिकता यावे. यामुळे बांधकाम क्षेत्रात नोंदणीकृत मजुरांच्या मुलांना इंजिनिअरिंग, मेडिकल, फार्मसी, आर्किटेक्चर यांसारख्या व्यावसायिक अभ्यासक्रमासाठी ₹60,000 पर्यंत शिष्यवृत्ती दिली जाते.

Get ₹60,000 scholarship for Engineering & Medical studies under Bandhkam Kamgar Yojana! Know full eligibility, documents & how to apply step-by-step. Perfect for students from construction worker families. Latest 2025 updates only on Yojanawadi.

---

इंजिनिअरिंग-मेडिकल विद्यार्थी पात्रता काय आहे

scholarship for Engineering & Medical studies under Bandhkam Kamgar Yojana मिळवण्यासाठी विद्यार्थी कडून काही स्पष्ट अटी पाळल्या पाहिजेत. या अटी फॉर्मॅल नाहीत – त्या योजना खरंच गरजूंपर्यंत पोहोचतेय की नाही, हे तपासण्यासाठी आहेत.

1. कोर्स कोणता आहे हे महत्त्वाचं – अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्याने इंजिनिअरिंग, मेडिकल, फार्मसी, आर्किटेक्चर किंवा तत्सम मान्यताप्राप्त प्रोफेशनल कोर्स मध्ये प्रवेश घेतलेला असावा. छोट्या सर्टिफिकेट कोर्सेसना किंवा डिप्लोमा ला याचा फायदा मिळत नाही.
2. कॉलेजची मान्यता पाहिली जाते – म्हणजे जे कॉलेज आहे, ते AICTE, NMC, PCI, COA, DCI किंवा अशाच शासकीय संस्थेकडून मान्यताप्राप्त असणं गरजेचं आहे. अनेक वेळा काही प्रायव्हेट संस्था मान्यता नसताना प्रवेश देतात, पण अशा संस्थांच्या विद्यार्थ्यांना ही शिष्यवृत्ती लागू होत नाही.
3. विद्यार्थी नियमित असावा – म्हणजे तो त्या वर्षात पूर्णवेळ शिक्षण घेत आहे का हे पाहिलं जातं. Backlog किंवा ATKT असेल तर अर्ज रिजेक्ट होण्याची शक्यता असते.
4. कॉलेज कडून प्रमाणपत्र लागतो – यासाठी अर्जदाराला बोनाफाईड सर्टिफिकेट आणावं लागतं. हे कॉलेज अधिकृत लेटरहेडवर देतं आणि यामध्ये अभ्यासक्रम, प्रवेशाची तारीख, आणि सध्याचं वर्ष नमूद असतं.
5. बँक खातं आणि आधार कार्ड आवश्यक – कारण पैसे थेट खात्यावर येतात. बँक खातं अ‍ॅक्टिव्ह आणि आधारशी लिंक असणं गरजेचं आहे.
6. इतर शिष्यवृत्ती घेतली असेल, तर माहिती द्यावी लागते – कारण ही योजना दुसऱ्या शासकीय लाभावर अवलंबून आहे का हे पाहिलं जातं.

हे सगळं करून जर विद्यार्थ्याने सगळ्या अटी पूर्ण केल्या, तर तो या शिष्यवृत्ती साठी पात्र ठरतो. आणि सगळ्यात चांगली गोष्ट म्हणजे अर्ज प्रक्रिया पूर्णतः ऑनलाईन आहे.

---

पालक पात्रता कोणती आहे

या योजनेचं नाव जरी विद्यार्थ्यांसाठी असलं, तरी योजनेचा पाया पालकांच्या बांधकाम क्षेत्रातील नोंदणीवर अवलंबून आहे. म्हणजे शिष्यवृत्ती फक्त त्या विद्यार्थ्यांनाच मिळते ज्यांचे पालक बांधकाम क्षेत्रात अधिकृतपणे नोंदणीकृत कामगार आहेत.

2. MAHABOCW मध्ये नोंदणी असणे आवश्यक – म्हणजे पालकांनी बांधकाम कामगार कल्याण मंडळात नोंदणी केलेली असावी. ही नोंदणी किमान 1 वर्ष जुनी असावी.
3. नोंदणीचं नूतनीकरण वेळेवर केलं असावं – अनेकदा लोक नोंदणी तर करतात, पण तिचं नूतनीकरण करत नाहीत. त्यामुळे अर्ज करताना ती ‘Active’ स्थितीत असणं गरजेचं आहे.
4. कामगार ओळख पुरावा – पालकांचा Smart Card, रजिस्ट्रेशन नंबर, किंवा इतर MAHABOCW डॉक्युमेंट अर्जात जोडावा लागतो.
5. एकाच कुटुंबातील एका विद्यार्थ्यालाच एकाच वेळी शिष्यवृत्ती मिळू शकते – जर दोन भावंडं इंजिनिअरिंग किंवा मेडिकल शिकत असतील, तर अर्ज वेगळा करावा लागतो, पण एकाच वेळी दोघांना शिष्यवृत्ती मिळेलच असं नाही.

ही पात्रता स्पष्टपणे लागू केली जाते कारण योजना खरंच गरजूंना मदत करत आहे का, हे पाहणं महत्त्वाचं आहे. फसवणूक, खोटं माहिती देणं किंवा बनावट डॉक्युमेंट्स देणं यामुळे अर्ज थेट रिजेक्ट होतो.

---

अर्ज प्रक्रिया कशी आहे

या योजनेचं सगळ्यात मोठं प्लस पॉइंट म्हणजे पूर्ण अर्ज प्रक्रिया ऑनलाईन आहे. तुला कुठेही ऑफिसात लाइन लावायला लागत नाही. फक्त मोबाईल किंवा लॅपटॉपवरून तू घरबसल्या अर्ज करू शकतोस.

1. अधिकृत वेबसाईटला भेट द्यायची

mahabocw.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा. इथं ‘शैक्षणिक लाभ’ किंवा ‘शिष्यवृत्ती योजना’ असा एक विभाग असतो.

2. योजना निवडायची

त्यात ‘Engineering-Medical Scholarship’ योजना निवडायची. काही वेळा ती ‘शैक्षणिक लाभ योजना – व्यावसायिक अभ्यासक्रमासाठी’ अशा नावानेही दिसते.

3. ऑनलाइन अर्ज भरायचा

• नाव, पालकाचं नाव, शिक्षणसंस्थेची माहिती, कोर्सचा तपशील, बँक डिटेल्स, डॉक्युमेंट्स अपलोड इत्यादी माहिती भरायची.
• अर्ज भरताना माहिती अगदी अचूक आणि डॉक्युमेंट्सशी जुळणारी द्यायची.

4. अर्ज सबमिट आणि PDF डाउनलोड

अर्ज सादर केल्यानंतर त्याचा PDF सेव्ह करून ठेव. प्रिंट घेतलीस तरी हरकत नाही, पण मुख्य म्हणजे नंतर काही verification लागल्यास हा PDF उपयोगी येतो.

5. कधी अर्ज करायचा

सामान्यतः अर्ज प्रक्रिया जून ते ऑगस्ट दरम्यान सुरु होते. तरीसुद्धा प्रत्येक वर्षी तारीख बदलू शकते, त्यामुळे mahabocw.in वेबसाइट नेहमी चेक करत रहा.

---

लागणारी कागदपत्रे

शिष्यवृत्ती मिळवायची असेल, तर काही ठराविक डॉक्युमेंट्स लागतात. या कागदपत्रांची कॉपी व्यवस्थित आणि स्पष्ट असावी. चुकीची किंवा अपूर्ण कागदपत्रं दिली तर अर्ज रिजेक्ट होतो.

विद्यार्थीचे कागदपत्र

1. चालू शिक्षण वर्षासाठीचा बोनाफाईड सर्टिफिकेट
2. मागील वर्षाचे मार्कशीट
3. प्रवेश पत्र किंवा कॉलेजचा अॅडमिशन पुरावा
4. विद्यार्थीचा आधार कार्ड
5. स्वतःच्या नावाचं बँक पासबुक – IFSC कोड सहित

कामगार पालकाचे कागदपत्र

1. MAHABOCW चं नोंदणी प्रमाणपत्र
2. नूतनीकरणाची पावती
3. कामगाराचा आधार कार्ड
4. रेशन कार्ड किंवा निवासी पुरावा

अतिरिक्त कागदपत्र (लागल्यास)

• जर इतर कोणती शिष्यवृत्ती घेतली असेल तर त्याची माहिती
• एकाच घरातून दुसऱ्या भावंडाने अर्ज केला असेल, तर दोघांचं स्पष्टीकरण

सगळी कागदपत्रे स्पष्ट, स्कॅन केलेली आणि फॉर्मेटमध्ये असावी – PDF किंवा JPG. फोटोंवर नाव आणि इतर डिटेल्स स्पष्ट दिसले पाहिजेत.

---

कोणत्या कोर्सला किती शिष्यवृत्ती मिळते

शिष्यवृत्ती ही सगळ्यांना एकसारखी मिळत नाही. कोर्सच्या स्वरूपानुसार रक्कम ठरते. खाली दिलेल्या कोर्सनुसार तुला किती रक्कम मिळू शकते याचा अंदाज येईल.

कोर्सचे नाव	शिष्यवृत्ती रक्कम (रु.)
इंजिनिअरिंग	60000 पर्यंत
मेडिकल	60000 पर्यंत
फार्मसी	50000 पर्यंत
आर्किटेक्चर	60000 पर्यंत
BAMS / BHMS	50000 पर्यंत
BDS / Dental	60000 पर्यंत

वरील रक्कम कॉर्सच्या कालावधी, फी, आणि पात्रतेनुसार कमी-जास्त होऊ शकते. काही वेळा जर दुसरी शिष्यवृत्ती घेतलेली असेल तर ती वजा करून उरलेली रक्कम दिली जाते.

शिष्यवृत्ती थेट विद्यार्थ्याच्या बँक खात्यावर जमा केली जाते, त्यामुळे बँक डिटेल्स अगदी अचूक असावेत.

बरोबर! आता खाली TOC मधले शेवटचे तीन भाग – अर्जाची शेवटची तारीख आणि अटी, FAQs, आणि निष्कर्ष – एकदम तुझ्या स्टाईलनुसार, Discover-Friendly, Google News & Search ला झकास बसतील अशा भाषेत दिले आहेत. थेट मुद्द्यावर, कोणतीही भोंगळ माहिती नाही.

---

अर्जाची शेवटची तारीख आणि अटी

शिष्यवृत्ती मिळवण्यासाठी अर्ज योग्य वेळी, योग्य पद्धतीने करणे अत्यावश्यक आहे. उशीर केलास, कागदपत्र चुकीची दिलीस, किंवा माहिती mismatch झाली तर अर्ज रिजेक्ट होतो. त्यामुळे या टप्प्यावर फार लक्ष देणं गरजेचं आहे.

अर्ज करण्याची तारीख

• अर्ज प्रक्रिया सहसा जून महिन्याच्या शेवटी किंवा जुलैच्या सुरुवातीला सुरू होते.
• अंतिम तारीख प्रत्येक वर्षी थोडी बदलू शकते, पण ऑगस्टच्या पहिल्या किंवा दुसऱ्या आठवड्यापर्यंत अर्ज स्वीकारले जातात.
• mahabocw.in या वेबसाईटवर अधिकृत जाहिरात प्रसिद्ध होते, ती पाहूनच अर्ज करावा.

महत्वाच्या अटी

1. अर्जदार विद्यार्थीने सद्य वर्षात प्रवेश घेतलेला असावा आणि शिक्षण सुरू असावं.
2. सर्व कागदपत्रं स्कॅन करून योग्य फॉरमॅटमध्ये अपलोड केलेली असावीत.
3. पालकांची नोंदणी कमीत कमी 1 वर्ष जुनी आणि अ‍ॅक्टिव्ह असावी.
4. एकाच विद्यार्थ्याने एकाच वर्षात एकदाच अर्ज करता येतो. डुप्लिकेट अर्ज आढळल्यास दोन्ही रद्द होतात.
5. कोणतीही चुकीची माहिती दिल्यास अर्ज रिजेक्ट केला जातो आणि त्याच वर्षात परत अर्ज करता येत नाही.

निष्कर्ष

Engineering-Medical Scholarship ही शिष्यवृत्ती योजना म्हणजे बांधकाम मजुरांच्या मुलांसाठी शिकण्याची मोठी मदत आहे. इंजिनिअरिंग, मेडिकलसारख्या महागड्या कोर्ससाठी सरकार थेट 60 हजार रुपयांपर्यंत मदत करते. फक्त वेळेत अर्ज कर, कागदपत्रं नीट लाव, आणि सगळं खरं खरं भर. हे पैसे थेट बँकेत येतात. जर तुला किंवा तुझ्या ओळखीच्या कोणाला गरज असेल, तर ही माहिती त्यांच्यापर्यंत पोहोचव. ही संधी आहे, गमावू नकोस.